تأثیر آبگریزی خاک بر منحنی نگهداری رطوبت و شاخص کیفیت فیزیکی (شاخص S) در دو خاک با بافت متفاوت

Authors

  • امیرحسین ناظمی استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
  • حسین بیرامی 1- دانش‌آموخته دکتری علوم خاک، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
  • فریبرز عباسی 3- استاد مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، کرج
Abstract:

خاک آبگریز خاکی است که وقتی قطره­ای از آب روی سطح آن قرار گیرد، سریعاً خیس نمی­شود. آبگریزی توسط حضور ترکیبات آلی مومی پیچیده در خاک ایجاد می­شود. در طی تجزیه مواد آلی این ترکیبات مومی ذرات خاک را پوشانده و خاک به شکل آبگریز در می­آید. با توجه به تأثیرپذیری منحنی رطوبتی از اندازه و آرایش منافذ خاک، شیب منحنی رطوبتی در نقطه عطف آن‌که به‌عنوان شاخص کیفیت فیزیکی خاک (S) معرفی‌شده است، می­تواند منعکس‌کننده جنبه­های مختلف کیفیت فیزیکی خاک از جمله نفوذ آب، نفوذ ریشه و جرم مخصوص ظاهری  باشد. در تحقیق حاضر دو خاک با بافت­های لوم رسی از جنگل و لوم شنی از مرتع تبدیل‌شده به زراعت دیم در اطراف شهرستان کلیبر استان آذربایجان شرقی نمونه­برداری و به­صورت مصنوعی با اسید استئاریک در پنج غلظت متفاوت (جهت حصول پنج درجه مختلف آبگریزی) آبگریز شد و اثر آن بر منحنی رطوبتی خاک، ضرایب مدل ونگنوختن و شاخص کیفیت فیزیکی خاک (S) مورد بررسی قرار گرفت. برای نیل به اهداف مذکور بررسی­ها در مقیاس آزمایشگاهی در استوانه­های خاک دست‌خورده (در سه تکرار) انجام گرفت. نتایج نشان­دهنده این بود که افزایش درجات آبگریزی ( از درجه یک تا درجه پنج) در هر دو خاک بر منحنی رطوبتی خاک و ضرایب مدل ونگنوختن تأثیر معنی­دار (05/0>p) گذاشت. افزایش درجه آبگریزی از درجه یک تا پنج موجب شد تا مقدار شاخص S از 0592/0 به 0254/0 در خاک لوم شنی و از 0681/0 به 0537/0 در خاک لوم رسی کاهش یابد. مقایسه آماری بیان­گر اختلاف معنی­دار (05/0>p) ضرایب n و m مدل ونگنوختن و رطوبت اشباع، رطوبت باقیمانده، ظرفیت مزرعه­ای و رطوبت نقطه عطف در درجات مختلف آبگریزی بود. ضریب a مدل ونگنوختن خاک لوم شنی اختلاف معنی­دار (05/0>p) در درجات مختلف آبگریزی پیدا کرد. اما در خاک لوم رسی تنها خاک با درجه 2 آبگریزی موجب تغییر معنی­دار a مدل ونگنوختن شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر آبگریزی خاک بر منحنی نگهداری رطوبت و شاخص کیفیت فیزیکی (شاخص s) در دو خاک با بافت متفاوت

خاک آبگریز خاکی است که وقتی قطره­ای از آب روی سطح آن قرار گیرد، سریعاً خیس نمی­شود. آبگریزی توسط حضور ترکیبات آلی مومی پیچیده در خاک ایجاد می­شود. در طی تجزیه مواد آلی این ترکیبات مومی ذرات خاک را پوشانده و خاک به شکل آبگریز در می­آید. با توجه به تأثیرپذیری منحنی رطوبتی از اندازه و آرایش منافذ خاک، شیب منحنی رطوبتی در نقطه عطف آن که به عنوان شاخص کیفیت فیزیکی خاک (s) معرفی شده است، می­تواند منعک...

full text

تأثیر پلیمرهای سوپرجاذب بر میزان نگهداشت رطوبت در مکش‌های مختلف دو خاک با بافت متفاوت

یکی از راهکارهای مقابله با کمبود منابع آب و بحران خشکسالی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب رطوبت است. تحقیق حاضر به بررسی تأثیر پلیمرهای سوپرجاذب بر رفتار رطوبتی دو خاک با بافت مختلف می‌پردازد. به این منظور، آزمایش‌ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل؛ دو نوع پلیمر جاذب رطوبت (تراوات و استاکوزرب)، هر یک در پنج سطح (صفر، 2...

full text

اثر آبگریزی لایه سطحی خاک بر میزان تبخیر از سه خاک با بافت متفاوت

کاهش تلفات آبیاری در اثر تبخیر سطحی با استفاده از آبگریزی در خاک سطحی می­تواند کمک قابل­توجهی در حفظ آب در شرایط کنونی که کشورمان دچار کمبود آب است، داشته باشد. در پژوهش حاضر، اثر ایجاد لایه آبگریز در خاک سطحی به­صورت لایه مالچ ضد تبخیر در سه خاک­ لوم شنی، لوم و لوم رسی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، خاک­ها به­صورت مصنوعی در چهار غلظت متفاوت و به روش زمان نفوذ قطره آب برای حصول چهار درجه مخت...

full text

اثرات آلودگی نفتی بر آب‌گریزی و منحنی مشخصه رطوبتی دو خاک با بافت متفاوت

آب­گریزی یکی از مشکلات اصلی آلودگی نفتی خاک­ها می­باشد، که می­تواندتوزیعآبرا از طریقکاهشنفوذ، افزایش رواناب سطحی، فرسایشخاکو جریانترجیحی تحت تأثیر قرار ­دهد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات نفت خام بر آب­گریزی و مقدار آب خاک می­باشد. نمونه­های دست­نخورده خاک از دو بافت لوم­شنی و لوم­رسی برداشته شد و سه سطح صفر، 5/0% و 1% (w/w) نفت خام به آنها اضافه شد. برای اندازه­گیری آب­گریزی خاک­ها از آزمایش ز...

full text

تأثیر شاخص انبساط آزاد بر بهبود تخمین منحنی رطوبتی خاک

full text

تأثیر پلیمرهای سوپرجاذب بر میزان نگهداشت رطوبت در مکش های مختلف دو خاک با بافت متفاوت

یکی از راهکارهای مقابله با کمبود منابع آب و بحران خشکسالی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب رطوبت است. تحقیق حاضر به بررسی تأثیر پلیمرهای سوپرجاذب بر رفتار رطوبتی دو خاک با بافت مختلف می پردازد. به این منظور، آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل؛ دو نوع پلیمر جاذب رطوبت (تراوات و استاکوزرب)، هر یک در پنج سطح (صفر، 2...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue شماره 4 بخش 1

pages  17- 26

publication date 2016-02-20

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023